Wczasy pod gruszą i świadczenia urlopowe nie są tym samym. Wczasy pod gruszą to dofinansowanie z Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych, a świadczenia urlopowe to kwota wypłacana przez pracodawcę, który funduszu nie tworzy.
Obowiązek utworzenia Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych mają pracodawcy zatrudniający na dzień 1 stycznia co najmniej 50 pracowników w przeliczeniu na pełne etaty. Pracodawcy, którzy zatrudniają od 20 do 50 pracowników w wymiarze pełnego etatu, tworzą fundusz na wniosek zakładowej organizacji związkowej. W zakładach pracy sfery budżetowej ZFŚS jest tworzony obowiązkowo bez względu na stan zatrudnienia.
Pracodawcy, zatrudniający na dzień 1 stycznia mniej niż 50 pracowników w przeliczeniu na pełne etaty, mogą tworzyć ZFŚS lub wypłacać świadczenie urlopowe na zasadzie dobrowolności. Jeśli chcą zwolnić się z tworzenia ZFŚS lub wypłaty świadczenia urlopowego powinni odpowiednie postanowienie zawrzeć w układzie zbiorowym pracy lub w regulaminie wynagradzania. Jeśli ich nie posiadają, powinni poinformować pracowników o rezygnacji w sposób zwyczajowo przyjęty w zakładzie pracy do 31 stycznia. Oświadczenie o rezygnacji obowiązuje tylko w roku kalendarzowym, w którym informacja została przekazana. W związku z tym należy je odnawiać co rok.
Wczasy pod gruszą to świadczenie socjalne, więc jego wysokość zależy od sytuacji materialnej pracownika. W celu jego otrzymania pracownik musi skorzystać z 14-dniowego urlopu wypoczynkowego i złożyć wniosek o wypłatę świadczenia. Od wczasów pod gruszą nie odprowadza się składek ZUS. Są zwolnione z podatku dochodowego od osób fizycznych do 1 000 zł (od 2020 do końca roku podatkowego po roku, w którym odwołano stan epidemii ogłoszony z powodu COVID-19 limit wynosi 2 000zł). Wczasy pod gruszą przysługują pracownikom, ich rodzinom i byłym pracownikom.
Świadczenie urlopowe przysługuje wyłącznie osobom zatrudnionym w ramach stosunku pracy. Nie jest uzależnione od sytuacji materialnej pracownika. Aby je otrzymać należy skorzystać z urlopu wypoczynkowego w wymiarze 14 dni kalendarzowych. Powinno być wypłacone najpóźniej ostatniego dnia przed rozpoczęciem urlopu. Wysokość świadczenia urlopowego ustala sam pracodawca jednak nie może przekroczyć odpisu podstawowego na ZFŚS. W okresie od 1 stycznia do 31 grudnia 2021 r. odpis podstawowy ustala się od przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego w gospodarce narodowej w drugim półroczu 2018 r., czyli od kwoty 4.134,02 zł. Zakładając, że wysokość świadczenia urlopowego odpowiada wysokości odpisu podstawowego na ZFŚS, to w ww. okresie pracownikowi zatrudnionemu w normalnych warunkach przysługuje ono w maksymalnej wysokości – 1.550,26 zł (na pełny etat). Świadczenie urlopowe jest opodatkowane, ale nie odprowadza się od niego składek ZUS.
